با هدف آماده سازی دانشجویان برای مواجهه با موقعیت‌های بالینی، افزایش امنیت بیماران و کاهش خطا ها و قضاوت های بالینی پزشکان و پرستاران، شبیه‌سازی آموزشی به عنوان تکنیک و رسانه تسهیل یادگیری و بهبود عملکرد، در حال توسعه در آموزش پزشکی است.

به گزارش روابط عمومی معاونت آموزشی  دکتر محمدتقی جغتایی مشاور وزیر بهداشت و مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی با ابراز خرسندی از توسعه راه‌اندازی مراکز آموزشی با استفاده از شبیه سازهای آموزشی در کشور گفت: مراکز شبیه سازی شده از طریق شبیه سازی پزشکی، آموزش، تکنولوژی و پژوهش‌های کاربردی و آزمایشگاه‌های پیشرفته می‌توانند در راستای خدمت به جامعه گام بردارند و با توجه به تخمین گردش مالی ۳/۷ بیلیون دلاری این صنعت تا سال ۲۰۲۵ از یک سو و فرصت تسلط و کسب مهارت دانشجویان از سوی دیگر، ضرورت گسترش حوزه شبیه‌سازی در سه دهه اخیر بیش از پیش احساس و بر آن تاکید شده است.

مشاور وزیر بهداشت و مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی با بیان اینکه نظام آموزش پزشکی ایران جزو برترین های جهان محسوب می‌شود تصریح کرد لازم است در حوزه شبیه سازی نیز تلاش بیشتری انجام شود تا به جایگاه واقعی خود در جهان دست یابیم؛ لذا در این راستا و با همکاری وزارت علوم، معاونت تحقیقات و فناوری و معاونت آموزشی وزارت بهداشت و همچنین معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری، توسعه و تولید ابزارهای شبیه‌سازی اعم از ساده تا پیچیده در دستور کار قرار گرفته و امید است فرایند استفاده از ابزارهای شبیه سازی طی ۲ سال آینده در کشور نهادینه و جاری گردد.

دکتر جغتایی افزود برنامه ملی استفاده از شبیه سازها در آموزش پزشکی در نیمه اول سال جاری و ترجیحاً تا پایان فصل بهار به صورت کشوری ابلاغ خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد این برنامه با استفاده از تجربه‌های جهانی و تجربه‌های موفق کشوری تدوین شده و در آن طراحی سیاست های کلی شبیه سازی و نحوه گسترش شبیه سازی در سطح دانشگاه‌ها با هم فکری دبیرخانه های تخصصی معاونت آموزشی و اساتید دارای سابقه مدنظر بوده است و شامل حوزه ترویج، تولید، طراحی، آموزش و محتوای آموزشی است.

در ادامه مسئول کار گروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی به تشریح مدل های مختلف شبیه سازی پرداخت.

دکتر جغتایی گفت: شبیه سازی مدل های مختلفی دارد و ابزارهای ساده تا پیچیده را شامل می شود که ساده ترین نوع آن Pation simolation یا بیمارگونه را شامل می‌شود و در گذشته فقط شخصی حالت بیمارگونه به خود می‌گرفت و امروزه با استفاده از نرم افزارها و appها این روش مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

وی گفت این روش در دنیا کاربردهای دیگری مانند ارزیابی نظام سلامت، ارزیابی فارغ التحصیلان و متخصصین و ارزیابی مدیریت نظام سلامت را نیز شامل می شود.
نوع دوم بر مبنای کامپیوتر و ویدئو است و شامل تکنیک هایی مثل شنیدن صدای قلب و ریه طبیعی می‌شود که خیلی پیچیده نیست. و نوع سوم،complexاست که علاوه بر پیچیدگی، هزینه ی زیادی را در برمی گیرد و استفاده از مانکن ها شامل مانکن های ساده تا مانکن های بر پایه It است و بیشتر برای معاینات دقیق و جراحی و سونوگرافی های تشخیصی استفاده می شود.‌

مسئول کارگروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی گفت: در این راستا کارگروهی متشکل از رشته‌ها و تخصص‌های مختلف و مدیران حوزه آموزش وزارت بهداشت جهت گسترش شبیه‌سازی شکل گرفت که اقدام اساسی ترویج شبیه سازی با هدف آشناسازی دانشجویان، اساتید و اعضای هیئت علمی، چگونگی استفاده از شبیه سازی و نهاد سازی در راستای ورود شبیه‌سازی به مقررات از اهم اقدامات این کارگروه است.

دکتر جغتایی اعلام کرد اقدامات انجام شده در حوزه ترویج شبیه سازی عبارتند از:

۱- اختصاص سمپوزیوم ویژه شبیه سازی و ارائه مقاله توسط شرکت کنندگان در جشنواره شهید مطهری

۲- تقدیر از افرادی که در حوزه شبیه سازی کارهای ویژه و در حد کشوری ارائه نموده اند.

۳- برگزاری وبینار برای دانشجویان با هدف آشنایی با ابزارهای شبیه ساز با همکاری معاونت آموزشی و معاونت دانشجویی وزارت بهداشت

۴- برگزاری وبینار و آشناسازی اعضای بوردهای تخصصی با علوم پایه شبیه‌سازی و تسری آن به رشته‌ها و بورد ها و بومی سازی آن.

دکتر جغتایی گفت: حوزه بعدی حوزه نهادسازی است که در واقع ورود شبیه سازی به قوانین و مقررات است و در این مرحله شبیه سازی در محتوای آموزشی رشته های مختلف وارد می‌شود لذا در این مرحله شبیه سازی به رشته های عمومی و تخصصی و محتوای آموزشی رشته های آموزش پزشکی و دبیرخانه های علوم پایه و بهداشت به صورت ترجیحی وارد خواهد شد.

در پایان، دکتر محمدتقی جغتایی مشاور وزیر بهداشت و مسئول کارگروه هماهنگی و پیشبرد شبیه سازی در علوم پزشکی خاطرنشان کرد مهمترین مسئله، ورود شبیه سازها به محتوای آموزشی است و در این راستا کمیته تخصصی که نقش بورد را ایفا می‌کند به صورت فرا دبیرخانه‌ای و زیر نظر معاون آموزشی وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد که وظیفه آن نظارت، طراحی و توسعه حوزه شبیه سازها در سطح ملی خواهد بود.

وی تاکید کرد در راستای استفاده بهینه از ساختارهای موجود، دستورالعمل استفاده از مراکز آموزش مهارت های بالینی به عنوان محور استفاده از شبیه سازها در سطح دانشگاه‌ها توسط معاون آموزشی وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ خواهد شد و بر اساس آن نقش مراکز آموزش مهارت های بالینی در حوزه شبیه سازی برجسته خواهد شد؛ لذا لازمه اجرایی شدن همه موارد مذکور، استفاده از ابزارها است که خوشبختانه برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی مانند دانشگاه های علوم پزشکی تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و قزوین، همکاری خوبی در این حوزه داشته اند اما تولید این ابزارها فقط در حیطه وظایف همکاران حوزه آموزش علوم پزشکی نیست و حمایت و همکاری چند جانبه وزارت علوم، وزارت بهداشت و معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری را می طلبد.